سؤال اوّل
مارها و عقربها در جهنّم مأمور عذاب چه طایفهای هستند؟
1) بخیل 2) بد اخلاق 3) آزار دهندهی مردم
ـ رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند::
مارهایی هستند در جهنّم به بزرگی شتر! وقتی که مجرمی را نیش میزنند، تا چهل سال درد آن سـاكت نمیشود. این مارها برای كسانی هستند كه در دنیا بخیل، بداخلاق و اذیّت كنندهی مردم بودهاند.
4)كسی كه خمس و زكات مال را ندهد.
ـ رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند:
اگرخداوند به كسی مال و ثروت بدهد امّا او حقوق واجب (زكات و خمس) را نپرداخته باشد، همان مال را به صورت ماری درمیآورد و به گردن او میاندازد. مار دایم او را نیش میزند و میگوید: من مال ذخیره شدهی تو هستم كه در دنیا حقوق واجب آن را نپرداختی و انفاق ننمودی . محجه البیضا ج 8
5) تارك الصَّلاة 6) مانِعُ الزَّكاة 7) شراب خوار 8) كسیكه عاق والدین شده است 9) كسی كه در مسجد از دنیا سخن میگوید.
ـ پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) میفرمایند:
در قیامت مـاری بسیار بزرگ … بـه نـام “جریـش” سـر خود را از جهنّم بیرون میآورد و با صدای بلند فریاد میزند:
اَلجوُع! اَلجوُع! اَینَ اَهلی؟ اَینَ اهلی؟
گرسنهام! گرسنهام! اهل من كجایند؟
جبرئیل میگوید: غذای تو چیست؟
در جواب میگوید:
1) کسی که نمازش را ترک کرده است.
2)كسی كه زكات مال را نپرداخته است.
3)شراب خواران
4)كسانی كه عاق والدین شدهاند.
5)كسی كه در مسجد به كلام دنیا تكلّم نماید. (در مسجد كه محلّ عبادت است، به امور دنیایی بپردازد.)
این پنج گروه را، مانند مرغی كه دانه از زمین جمع میكند، میبلعد و به آتش میبرد.المواعظ العددیه باب 5ص156
ـ مشابه همین روایت، روایتی است كه عقربی بزرگ از جهنّم میآید و میگوید:
چه كسانی با خداوند و رسولش جنگ داشتند؟
به آن عقرب میگویند: چه كسانی را میخواهی؟
او همان پنج گروه مذکور را میگوید، با این تفاوت كه در این روایت به جای عاقّ والدین، رباخوار آمده است.همان مدرک (فصل پنج گانه)
سؤال دوّم:
جهنّم زندان جمعی است یا فردی؟
بستگی به نوع گناه و جرم دارد.
ـ از بعضی آیات جمعی بودن استفاده میشود:
«…كُلَّمَا دَخَلَتْ اُمَّةٌ لَعَنَتْ اُخْتَها حَتَّی اِذَا ادَّارَكوُا فیِهَا جَمیِعاً قَالَتْ اُخْراهُمْ لِاُولَاهُمْ رَبَّنَا هَؤُلآءِ اَضَلُّونَا فَأتِهِمْ عَذاباً ضِعْفاً مِنَ النَّارِ… »
قوم دیگر را لعن کنند تا آنگاه که همه را آتش دوزخ فراگیرد و آنگاه زمـرهی آخرین با فرقهی اوّل گویند: خدایا! اینان ما را گمراه کردند پس عذابشان را در آتش افزون و شدیدتر و مضاعف گردان! سوره مبارکه اعراف آیه 38
ـ از بعضی آیات فردی بودن و تنگی جا استفاده میشود:
«وَ اِذا اُلْقوُا مِنْهَا مَكَاناً ضَیِّقاً مُقَرَّنینَ دَعَوْا هُنَالِكَ ثُبُوراً » ؛و چون كافران را در زنجیر بسته، به مكان تنگی از جهنّم درافكندند، در آن حال همه فریاد واویلا از دل بر كشندسوره مطففین آیه15
سوال سوم
آیا بدن ضعیف انسان، طاقت این نوع عذابها را دارد؟
اگرچه بدن انسان در قیامت همین بدن جسمانی دنیایی است، ولی به قدرت خداوند طوری در آخرت سخت و محكم میشود كه با بدن دنیایی قابل مقایسه نیست.
بدن اخروی در لطافت و غلظت، تابع لطافت و غلظت نفسی است كه به آن تعلق دارد؛ یعنی دل مؤمن در نهایت لطافت و نرمی و زیبایی و نفس و دل كافر، در نهایت سختی و غلظت است؛ چراكه در مقابل حق خاضع نبوده است. پس در آخرت هم بدنش مثل نفسش در نهایت سختی و غلظت خواهد بود.
سوال چهارم
علّت اصلی ورود به جهنّم چیست؟
علّت اصلی ورود به جهنّم، تبعیّت از شیطان است. امّا این پیروی اجباری نیست و انسان مخلص از وسوسههای شیطان خود را حفظ میكند.
ـ قرآن كریم میفرماید:
« اِنَّ عِبَادیِ لَیْسَ لَكَ عَلَیْهِمْ سُلْطَانٌ اِلاَّ مَنِ اتَّبْعَكَ مِنَ الْغَاویِنَ» ؛هرگز تو را بر بندگان با اخلاص من غلبه نخواهد بود و اقتدار تو بر افراد نادان و گمراهی است كه پیرو تو میشوند.سوره حجر آیه 42
سوال پنجم
آیا بدن ضعیف انسان، طاقت این نوع عذابها را دارد؟
اگرچه بدن انسان در قیامت همین بدن جسمانی دنیایی است، ولی به قدرت خداوند طوری در آخرت سخت و محكم میشود كه با بدن دنیایی قابل مقایسه نیست.
بدن اخروی در لطافت و غلظت، تابع لطافت و غلظت نفسی است كه به آن تعلق دارد؛ یعنی دل مؤمن در نهایت لطافت و نرمی و زیبایی و نفس و دل كافر، در نهایت سختی و غلظت است؛ چراكه در مقابل حق خاضع نبوده است. پس در آخرت هم بدنش مثل نفسش در نهایت سختی و غلظت خواهد بود.