​? اگر در هیچ زمانی جامعه بدون امام نیست بعد از شهادت امام زمان (عج) سرنوشت جامعه چگونه خواهد بود ؟
? بعد از ظهور و شهادت امام زمان امامان علیهم‏السلام و گروهی از مؤمنان و نیز عده ‏ای از منافقان و فاسقان به این جهان باز می‏گردند که به آن رجعت می‏گویند.

رجعت که از عقاید اختصاصی ما شیعیان و مربوط به قبل از قیامت و زنده کردن مردگان در این دنیا است. آیات قرآن در این زمینه دو قسمند:

۱ـ آیاتی که اصل رجعت در دنیا را ثابت می‏کنند، مثل آیات ۸۲ إلی ۸۵ سوره نمل که به بازگشت گروهی از بدکاران و نیکوکاران به همین دنیا در آستانه رستاخیز اشاره دارد و می‏فرماید: « و یوم نحشر مِن کل أُمّةٍ فوجا ممّن یکذّب بـایـتنا فهم یوزعون؛ و [بیاد بیاور] روزی را که ما از هر امتی گروهی را از کسانی که آیات ما را تکذیب می‏کنند محشور می‏کنیم و آنها را نگه می‏داریم تا به یکدیگر ملحق شوند.» از تعبیر « مِن کلّ أُمّة فوجا» می‏فهمیم که مراد قیامت نیست؛ چون در قیامت همه محشور می‏شوند؛ نه بعضی خاص از مردم .دلیل دیگر، هماهنگی بین آیات قبل و بعد از این آیه است که همه آن آیات مربوط به دنیا است؛ پس معلوم می‏شود که این آیه نیز مربوط به دنیا است.

۲ـ آیاتی که وقوع رجعت را از امت‏های پیشین نقل می‏کند؛ از جمله:

الف) آیه ۲۵۹ بقره در مورد عزیر پیامبر؛

ب) آیه ۲۴۳ بقره در مورد جمعیتی که از ترس مرگ از خانه ‏های خود بیرون رفتند که خداوند فرمان مرگ به آنها داد و سپس آنها را زنده کرد؛

ج) و آیات ۵۵ و ۵۶ بقره و آیه ۱۱۰ مائده و ۷۳ بقره و داستان اصحاب کهف در سوره کهف.

در برخی روایات نیز حدود ۲۰۰ آیه در مورد رجعت در دنیا وارد شده است.۱ این روایات تأیید بیشتری است برای آیاتی که رجعت در دنیا را اثبات می‏کند.۲

مسأله رجعت، در ادیان سابق نیز رخ داده است، و همین امر، استبعاد بعضی از منکران رجعت را مردود می‏سازد، آیات ۵۵ و ۵۶ سوره بقره، احیای عده ‏ای از بنی ‏اسرائیل پس از مرگشان و همچنین آیات ۷۲ و ۷۳ و ۲۴۳ و ۲۵۹ از همین سوره و آیه ۴۹ سوره آل‏ عمران، احیا و زنده شدن مردگان را در دنیا و در ادیان پیشین، بازگو می‏کند.۳

از بررسی آیات فوق و بخصوص آیه ۸۳ سوره نمل، بخوبی مسأله رجعت غیر معصوم در دنیا اثبات می‏شود؛ البته آیه ۸۳ سوره نمل فقط بر رجعت انسانهای بدکار و گنه کار دلالت دارد و رجعت بعضی از مؤمنان به واسطه اخبار فراوانی که در این زمینه وارد شده است، به دست می‏ آید که به چند نمونه از روایات رجعت اشاره می‏شود.

شیخ مفید رحمه‏ الله در کتاب اختصاص از امام صادق علیه‏ السلام نقل می‏کند که فرمود: اولین کسی که به دنیا باز می‏گردد، حسین ‏بن‏ علی علیهماالسلام است و رجعت عمومی نیست؛ بلکه تنها کسانی ‏که در ایمان و یا در شرک، محض و خالص باشند، باز می‏گردند.۴

در همان کتاب نقل شده که حضرت امام باقر علیه ‏السلام از ابوبصیر سؤال فرمود: آیا اهل عراق رجعت را انکار می‏کنند؟ ابوبصیر جواب داد: بله. امام فرمود: آیا قرآن را نخوانده‏ اند که می‏فرماید: «ویوم نحشر من کلِّ أمّة فوجاً» (نمل، ۸۳)۵

در همان کتاب آمده که حضرت امام صادق علیه ‏السلام فرمود: اولین کسی که به دنیا رجوع می‏کند، حسین‏ بن‏ علی علیهماالسلام است، و پس از آن، زمام حکومت را به ‏دست می‏گیرد… ۶ در زیارت اربعین امام حسین علیه ‏السلام آمده است: «و اشهد اللّه‏ و ملائکته و انبیائه و رسله انّی بکم مؤمن و با یابکم موقن بشرایع دینی و خواتیم عملی» که فراز «بایاکم موقن»؛ یعنی به بازگشت شما یقین دارم.۷ پس بعد از شهادت امام زمان امامان علیهم‏السلام حکومت می‏کنند و با برچیده شدن بساط ظلم و ستم مردم در آسایش و آرامش زندگی خواهند کرد.
? ۱. بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۲۲.

۲. اقتباس از تفسیر نمونه، ج ۱۵، از ص ۵۴۷ الی ۵۶۰.

 ۳. الهیات، آیت ‏اللّه‏ سبحانی، ج ۴، ص ۲۹۱ - ۲۹۵ / تفسیر نمونه، ج ۱۵، ص ۵۴۹

۴. بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۳۹.

 ۵. بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۴۰ ۶. همان، ص ۴۶.

۷. در بحارالانوار، ج ۵۳، باب الرجعة، ۱۶۲ روایت در زمینه رجعت از کتب گوناگون جمع ‏آوری شده است.

??

 ? اَللّهُـــمَّ عَجـِّــل لِوَلیِّــکَ الفَـــرَج ?